We moeten een transitie maken naar emissieloze mobiliteit: voertuigen op duurzaam opgewekte elektriciteit, of op duurzaam geproduceerde waterstof. Er zijn meerdere toepassingen voor waterstof mogelijk. In Nederland richten wij ons vooral op de zware transporttoepassingen op de weg, in de scheepvaart en in de luchtvaart.

Wegtransport

Bij de productie van waterstof uit elektriciteit gaat energie verloren, daarom is het directe gebruik van elektriciteit efficiënter. Wij houden als regel aan: elektrisch rijden wanneer dat kan, waterstof alleen wanneer batterij-elektrisch rijden niet goed mogelijk is. Bijvoorbeeld bij voertuigen die langdurig veel energie nodig hebben, zoals het internationale wegtransport, maar ook mobiele werktuigen en machines die veel energie verbruiken.

Samen met de private sector ontwikkelen we acties om het gebruik van waterstof in het wegverkeer te stimuleren. Doel is het ontwikkelen van een infrastructuur van minimaal 50 tankstations. We verwachten dat er eind 2022 zo’n 20 waterstof tankstations in Nederland zijn, vooral geschikt voor personenauto’s en enkele zwaardere voertuigen.

Scheepvaart 

Waterstof is goed inzetbaar als energiedrager voor emissievrije binnenvaart. De bouw van het eerste Nederlandse binnenvaartvrachtschip op waterstof is inmiddels gestart.

Voor de zeescheepvaart is het gebruik van gasvormig waterstof minder geschikt, vanwege de lage energiedichtheid en zware opslagtanks. Voor kleinere schepen volstaat samengeperst waterstof nog wel. Voor grotere schepen is vloeibare waterstof of, vooral voor de zeescheepvaart, waterstof in de vorm van ammoniak een mogelijkheid, maar deze toepassingen zijn nog in ontwikkeling.

Luchtvaart

Er zijn veel mogelijkheden voor CO₂-reductie binnen de luchtvaart. Nederland richt zich op duurzame brandstoffen (zoals duurzame biokerosine en synthetische kerosine) en technologische innovaties (zoals nieuwe vliegtuigontwerpen, lichtere materialen en nieuwe vormen van aandrijving via elektriciteit en waterstof).

Nederland zet in op een bijmengverplichting van 14% duurzame brandstoffen in 2030. Ook op Europees niveau wordt samengewerkt aan een bijmengverplichting. Onder het Fit for 55 pakket van de Europese Commissie is het RefuelEU Aviation voorstel opgenomen. Voor 2050 geldt dat vliegtuigen volledig fossielvrij vliegen.

Naast een duidelijke rol voor waterstof bij de bijmengverplichting, wordt er door verschillende partijen gewerkt aan de ontwikkeling van waterstofvliegtuigen. In de loop van 2030 worden de eerste vliegtuigen verwacht. Per 2030 heeft Nederland de nationale opgave dat alle grondgebonden activiteiten van de burgerluchtvaart hernieuwbaar zijn. Naast elektrificatie, wordt gewerkt aan de rol van waterstof in deze activiteiten.

Routekaart Waterstof

De belangrijkste conclusies uit de Routekaart Waterstof voor het thema mobiliteit zijn:

• Opschaling van de productie van hernieuwbare waterstof voor alle transportmodaliteiten via meerjarig beleid, regelgeving en financiële instrumenten. Onder meer door goede inbedding (van hernieuwbare H2) bij de implementatie van de RED III met een HBE-systematiek (of een soortgelijke systematiek).
• Tijdige realisatie van voldoende productie van hernieuwbare waterstof en (bio-)synthetische brandstoffen en goede, veilige transport- en distributie-infrastructuur voor de verschillende vormen van waterstof(dragers).
• Transparantie tussen private sector en overheid, zodat op tijd passende instrumenten en regelgeving kunnen worden ontwikkeld en barrières in wet-en regelgeving kunnen worden voorkomen/verwijderd, ter stimulering van aanbod en de markt.

Wil je meer weten over het thema mobiliteit? Lees dan hoofdstuk 6 van de Routekaart Waterstof.

Monitoring

De Routekaart Waterstof benoemt naast de doelen ook de acties die daarbij horen. Voor de monitoring van deze acties is een tool gemaakt. De themagroep levert de data hiervoor. Elk jaar analyseren we de verzamelde data. Dit levert een algemeen beeld van de voortgang van het thema op.

Bekijk hier het overzicht van 2023 voor het thema mobiliteit:

Nieuws en inspiratie